شاید همه‌ی ما لحظاتی در طول عمر خود به زندگی در جهانی که در آن همه‌ی موجودات در آسایش باشند، فکر کرده‌ایم، به قول سهراب سپهری به این اندیشیده‌ایم که

” من به آغاز زمین نزدیکم.

نبض گل‌ها را می‌گیرم.

آشنا هستم با، سرنوشت تر آب ، عادت سبز درخت.

…

زندگی تجربه شب پره در تاریکی است.

زندگی حس غریبی است که یک مرغ مهاجر دارد.

زندگی سوت قطاری است که در خواب پلی می‌پیچد.

زندگی دیدن یک باغچه از شیشه مسدود هواپیماست.

خبر رفتن موشک به فضا،

لمس تنهایی  ماه،

فکر بوییدن گل در کره‌ای دیگر.

زندگی شستن یک بشقاب است.

…

هر کجا هستم، باشم،

آسمان مال من است.

پنجره، فکر، هوا، عشق، زمین مال من است.”

شاید در پی همه‌ی این اندیشه‌ها بتوان از این سخن لئو تولستوی، نویسنده‌ی شهیر روسیه یاد کرد که ” یکی از اولین شروط خوشحالی انسان این است که ارتباط بین او و طبیعت، گسسته نشود”.

مفهوم سلامت واحد (one health) برای اولین بار در سال 2003-2004، پس از بروز بیماری نوپدید حاد تنفسی (SARS) و در ادامه شیوع آنفلوآنزای فوق حاد H5N1 پرندگان مطرح شد. در پی این بیماری‌ها اهداف راهبردی با نام “اصول منهتن” از انجمن گفت و گوی حیات وحش در سال 2004 مطرح شد. در این اصول به صورت شفاف ارتباط بین سلامت انسان و حیوان توضیح داده شد و تهدیدهایی که بیماری در ادامه می‌تواند، بر دردسترس بودن غذا و اقصاد اعمال کند، روشن شد. مطرح کردن این موضوع، گامی حیاتی برای شناخت روش‌هایی برای پاسخ به بیماری‌های نوپدید و بازپدید بود که بر همکاری و اشتراک بین حوزه‌های سلامت انسان، حیوانات و حفاظت از محیط زیست تاکید می‌کرد. در این مفهوم سلامت حیوانات و محیط زیست به عنوان بخش اساسی پیشگیری، مراقبت، کنترل و کاهش بروز بیماری‌ها مطرح است. بنابراین مفهوم سلامت واحد توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا به این صورت تعریف می‌شود: ” همکاری بین بخش‌های مربوط در سطح محلی، منطقه‌ای، ملی و جهانی با هدف ایجاد و حفظ سلامت حیوانات، انسان، گیاهان و محیط زندگی مشترک بین آن‌ها”.

مسائل عمده‌ای که امروزه در مفهوم سلامت واحد بیشتر مدنظر است، شامل این موارد است: بیماری‌های نوپدید و بازپدید، بیماری‌های بومی مشترک بین انسان و دام، بیماری‌های نواحی گرمسیری، بیماری‌هایی که از طریق ناقل منتشر می‌شوند، مقاومت آنتی‌بیوتیکی، امنیت و سلامت غذایی، آلودگی محیط زیست، تغییرات اقلیمی و سایر مواردی که سلامت انسان، حیوانات و محیط زیست را تهدید می‌کند.

تفکر سلامت واحد در صنعت دامپروری به افراد شاغل در صنعت به خصوص دامپزشکان یادآوری می‌کند که سلامت و آسایش دام جزئی از سلامت و آسایش انسان، سایر حیوانات و محیط زیست است. این نگاه علاوه بر کمک به افزایش بازده و بهبود اقتصادی به پایایی و تاب‌آوری صنعت و امنیت غذایی کمک می‌کند. مثالی از این مفهوم، آلودگی محیط زیست است که امروزه بیشتر از گذشته در زندگی روزمره‌ی ما حس می‌شود. سوالی که این‌جا مطرح می‌شود این است که، ارتباط بین سلامت واحد با آلودگی محیط زیست و صنعت دامپروری چیست؟ به شکل بسیار ساده، سلامتی دام و پیشگیری از رخداد بیماری در گله، که با بهبود شرایط بهداشتی و آسایش دام میسر می‌شود، باعث افزایش طول عمر گاو شده و علاوه بر افزایش تولید شیر ناشی از باقی ماندن دام سالم در گله، میزان تولید گاز متان، که یکی از آلوده‌کننده‌های محیط زیست محسوب می‌شود، به ازای تولید هر لیتر شیر کاهش می‌یابد. گاز متان با ایجاد اثر گلخانه ای روی جو زمین باعث تغییرات اقلیمی در مناطق جغرافیایی مختلف (شرایطی که در کشور ما با کاهش بارش‌های جوی نمود پیدا کرده) خواهد شد. این تنها مثال کوچکی از ارتباط تنگاتنگ سلامت واحد با زندگی تمام جانداران روی کره‌ی زمین است.

تلاش ما در گروه دام آسا کمک به تسهیل راه سلامت واحد و در نهایت کمک به پایایی و تاب آوری صنعت دامداری در ایران و منطقه است. بیایید با کمک هم به سمت بهترین دستاوردهای ممکن برای سلامت مردم، حیوانات، گیاهان و محیط زیست حرکت کنیم و به قول سهراب سپهری:

“پشت دانایی اردو بزنیم.

دست در جذبه یک برگ بشوییم و سر خوان برویم.

صبح‌ها وقتی خورشید، در می‌آید متولد بشویم.

هیجان‌ها را پرواز دهیم.

روی ادراک فضا، رنگ، صدا، پنجره گل نم بزنیم.

آسمان را بنشانیم میان دو هجای هستی.

ریه را از ابدیت پر و خالی بکنیم.

بار دانش را از دوش پرستو به زمین بگذاریم.

نام را باز ستانیم از ابر،

از چنار، از پشه، از تابستان.

روی پای تر باران به بلندی محبت برویم.

در به روی بشر و نور و گیاه و حشره باز کنیم.

کار ما شاید این است.

که میان گل نیلوفر و قرن

پی آواز حقیقت بدویم”.