ملاحظات زیست محیطی و سلامت انسان
استفاده زیاد از مواد شیمیایی در حمام های سم در فارم ها را می توان از جنبه سلامت انسان مورد توجه قرار داد و اینکه دور ریختن این مواد می تواند مشکلاتی را ایجاد نماید.
نگرانیهایی در مورد استفاده از فرمالدهید که ماده ای سرطانزا ،غیر خورنده و زیست تخریب پذیر است و در حضور کود به سرعت غیر فعال می شود وجود دارد، همچنین سولفات مس که با وجود اینکه هیچگونه خطری برای سلامت انسان ندارد اما دفع آن نگرانی هایی ایجاد کرده است. سطح بالای غلظت مس در خاک برای گیاهان و حیوانات سمی است و به طور مشخص میکروارگانیسم های خاک را تحت تاثیر قرار می دهد ، در نتیجه استفاده از مس در حمام سم جلوگیری شده است چرا که سطوح خاک و گیاهان با مس و عوامل متعدد دیگر تحت تاثیر قرار میگیرند، مواردی که منجر به کاهش عوارض محلول حمام می شود عبارتند از:
۱. دفعات استفاده از حمام سم : واضح هست که استفاده از محصول در دفعات کمتر خطر زیست محیطی کمتری داشته و بیماری عفونی سم را هم کنترل می کند.
۲. غلظت سولفات مس استفاده شده : یک حمام سم معمولی شامل سولفات مس ۵ درصد است و در هر حمام تقریبا ۱۱.۴ کیلوگرم سولفات مس استفاده می شود و از آنجا که کریستالهای پنتاهیدرات سولفات مس دارای ۲۵ درصد مس در دسترس اند این مقدار به ۲.۸ کیلوگرم مس برای هر حمام می رسد. استفاده از حمام ۱۰درصدی این مقدار مس را دو برابر می کند و استفاده ی ۲.۵ درصدی آن این مقدار مس را نصف میکند.
۳. غلظت مسی که در کود پخش میشود باید مد نظر قرار گیرد.
۴. میزان مس در دسترس موجود در کود : تقریبا ۹۰ تا ۹۵ درصد مس موجود در کود غیر قابل دسترس و در مجاورت با مواد آلی غیر فعال می شود و هنگامی که در زمین استفاده می شود باقی مانده اش به شکل محلول است.
۵. میزان مصرف کود در زمین : معمولاً میزان مصرف کود آلی بستگی به میزان نیتروژن دارد اما میزان مصرف مس در چهار گله در ویسکانسین از ۵.۲ تا ۱۱.۸ کیلوگرم در هر هکتار ثبت شده است (۴.۶ تا ۱۰.۴ پوند در هر هکتار).
۶. مس در دسترس در خاک : ۶۰ تا ۷۰ درصد از بقایای مس در خاک پس از یک بار استفاده در دسترس گیاهان است.
۷. جذب مس از خاک : حدوداً به میزان ۰.۱ کیلوگرم درهکتار برای هر محصول است در این صورت میزان دریافت مس از خاک بیش از نیاز گیاه خواهد بود در نتیجه موجب انباشتگی در گیاه شده که غیر قابل جبران است .
با توجه به این متغیر ها، در یک گله کوچک با یک زمین معقول برای پخش کود بعید به نظر می رسد استفاده از سولفات مس در حمام سم یک تا دو بار در هفته به میزان ۶ کیلوگرم در هر هکتار مشکل ایجاد کند.
اگرچه در گله های بزرگ با زمین محدود محصول بیشتر با غلظتهای بالاتر استفاده میشود و ممکن است انباشتگی مس را در خاک شاهد باشیم در واقع در یک مطالعه ۷۵ درصدی از گلهای اورگون با سطوح بیش ازppm2 مس شناسایی شده اند.
اندازه گیری مس در خاک به طور معمول برای ارزیابی خطر و تعیین پایداری سطوح مصرفی ضروری است از آنجایی که سولفات مس به عنوان یک عامل ضد باکتریایی نقش اثرگذاری در حمام سم دارد با این حال بهترین کار این است که از کمترین میزان آن برای کنترل عفونت سم استفاده شود.
توصیه هایی برای استفاده حمام سم
بر اساس مرور های انجام شده بر نوشته ها و مشاهدات میدانی بهترین کار مدیریت حمام سم است. حمام سم باید از لحاظ استراتژیک به عنوان یک ابزار برای پیشگیری از بیماریهای عفونی سم در تمام سنین گاو از تلیسه تا گاوهای شیرده و خشک استفاده شود.
حمام سم جایگزینی برای کثیف بودن و کم بودن بهداشت اندام حرکتی به علت طراحی نامناسب جایگاه، جمع کردن کود به طور نامنظم، تراکم بالا یا نظارت و درمان ضعیف بر گاوهای لنگ، نیست. هم چنین از حمام سم نمی توان به عنوان درمان زخم فعال درماتیت انگشتی استفاده کرد. برای این کار باید بر اساس یک برنامه ی منظم سم های گاو برای نشانه های اولیه ی زخم های فعال در مرحله ی M2 بررسی شده و بر روی این گاوها درمان موضعی جدا از حمام سم انجام شود.
استفاده از حمام سم زمانی موفقیت آمیز خواهد بود که بدانیم این روش پتانسیل پیشگیری از به وجود آمدن جراحات فعال جدید را دارد و به آن به عنوان درمان برای جراحات موجود نگاه نکنیم. در این حالت باید از حمام سم (و تا حدی که امکان دارد با دفعات کم) برای کنترل بیماری های عفونی سم استفاده کرد. در گله هایی که درماتیت انگشتی در آن ها اندمیک است هدف این است که زخم های فعال درماتیت پایین تر از ۵% نگه داشته شوند و به این منظور برنامه ی زیر پیشنهاد می شود:
۱ – از یک حمام سم درمانی با طراحی مناسب و در محل مناسب برای عبور راحت گاوها و تلیسه ها باید استفاده کرد. این حمام سم باید بین ۳ تا ۳.۷ متر طول، ۰.۶ متر عرض و ۰.۲۵ متر ارتفاع لبه داشته باشد و دارای دیواره های کناری شیب دار به عرض و ارتفاع ۰.۹ متر بالاتر از کف حمام سم باشد.
بهتر است که حمام سم بر روی یک سطح صاف قرار گیرد. از یک طرف حمام سم گاو باید بتواند وارد شود و در اطراف حمام سم می تواند پلاستیک، استنلس استیل یا بتن با دیواره ی یکپارچه باشد تا دام به سمت حمام هدایت شود. در این حالت یک حمام سم مجزا برای شست وشو نمی تواند توجیهی داشته باشد، اما در مواردی که تولید کننده می خواهد از آب، نمک یا سورفکتانت برای تمیز کردن پاها استفاده کند، این حمام سم درمانی می تواند به عنوان یک حمام شست و شو استفاده شود.
مطمئن شوید که دسترسی آسان به حمام سم با یک گام به صورت مستقیم وجود دارد و گاوها به راحتی می توانند با دنبال کردن یکدیگر به آن وارد شوند. در گله های بزرگتر چندین حمام سم می تواند در کنار هم ساخته شود تا گاوها بتوانند راحت تر حرکت کنند.
۲ – یک مخزن مخلوط کننده باید در کنار حمام سم قرار گیرد تا بتواند ماده ی شیمیایی محلول شده در آب را به حمام وارد کند. مخلوط شدن آب و ماده ی شیمیایی باید بیرون از حمام سم و در ظرف یا محیطی که کارگران بتوانند با حفظ موارد ایمنی (لباس مناسب)، محلول را به حمام سم انتقال دهند، انجام شود.
حمام باید تا ارتفاع ۱۰ سانتیمتری از آب پر شود تا این اطمینان به وجود آید که محلول وارد فضای بین انگشتی نیز می شود. بر اساس تجربه محلول در حمام سم باید روزانه یا با عبور بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ گاو ( در هر حالتی که با اندازه ی جایگاه و مدیریت دامداری هم خوان است) عوض شود. برای مشخص کردن این نکته که آیا حمام سم تعویض بیشتر از مقدار ذکر شده یا کمتر از آن را لازم دارد می توان تست شمارش باکتریایی انجام داد. pH محلول باید چک شود. زمانی که از مواد اسیدی کننده استفاده می شود pH محلول باید بررسی شده و در کل مدت زمان استفاده بین ۳ تا ۴.۵ باشد. مشاهده ی درماتیت انگشتی به فرم پرولیفراتیو می تواند به عنوان هشداری به دامداری برای آسیب به پوست، ناشی از استفاده از محلول هایی با اسیدیته ی بالا باشد.
۳ – استفاده از حمام سم را با ۴ بار در هفته در مدت زمان شیردوشی شروع کرده و بر اساس نتیجه ی به دست آمده تکرار آن را تنظیم کنید. بعد از ۴ تا ۶ هفته اگر حد انتظار شما در کنترل بیماری های عفونی برآورده شد تعداد تکرار حمام سم می تواند به اندازه ی یک بار در هر هفته کاهش یابد و کارآیی آن ارزیابی شود. این فرآیند تا جایی تکرار می شود که کمترین تکرار حمام سم برای کنترل بیماری های عفونی مشخص شود. اگر به اهداف مورد نظر در کنترل بیماری های عفونی در گله دست نیافتید، تکرار حمام سم باید افزایش یابد یا انتخاب ماده ی ضد باکتریایی و غلظت آن باید عوض شود.
۴– ماده ضد باکتریایی را با علم به کارآیی آن در پیشگیری از موارد جدید جراحات درماتیت انگشتی و گندیدگی سم انتخاب کنید. در مناطقی که امکان و اجازه استفاده از ماده ضد باکتریایی سولفات مس وجود داشته باشد، بدون شک بعنوان اولین انتخاب درنظر گرفته میشود. غلظت استفاده از سولفات مس نباید بیش از ۵٪ باشد. در صورت ترکیب با ماده اسیدی کننده و تا زمانیکه pH زیر ۳ نباشد از غلظت های ۲٪ و ۳٪ استفاده میشود. بهتر است سطح مس خاک و کود در مزارع بصورت منظم اندازه گیری شود تا از اشباع آنها جلوگیری بعمل آید.
اگر سطح مس خاک یا قوانین استفاده از ترکیبات حاوی مس امکان و اجازه استفاده از سولفات مس را ندادند، فرمالین یا سایر محصولات جایگزین را میتوان بجای آن با روش مشابه استفاده کرد. سایر محصولات احتمالا استعداد و توانایی درمانی سولفات مس را نخواهند داشت. بنابراین ضروری است تا جراحات فعال جدید را شناسایی کرده و گاوها بصورت انفرادی درمان شوند. صدمات پوستی همچون تکثیر و تزاید سلولی جراحات درماتیت انگشتی میبایست تحت نظارت قرار گیرند. مشاهده چنین عوارضی زنگ خطری است که نشان میدهد مواد شیمیایی استفاده شده در حمام سم بیش از حد سوزاننده هستند.