عوامل وابسته به گاو که میتوانند بر رفتار استراحت اثر بگذارند عبارتند از شکم زایش، مرحله‌ی شیرواری، میزان تولید شیر، بیماری، لنگش و الویت‌های هر گاو که اندازه‌گیری آنها دشوار است. در یک توافق کلی، باور بر این است که گاوهای شیری چندشکم زا زمانی که شیر نمیدهند در سیستم نگهداری فری استال 2 تا 3 هفته قبل از زایمان معمولاً حدود 12 تا 13 ساعت در روز می‌خوابند که این مقدار در زمان گوساله‌زایی در کمترین حالت به 10 تا 10.5 ساعت کاهش مییابد. این تغییر با افزایش تعداد دفعات خوابیدن[1] همراه با کاهش مدت زمان آنها ایجاد میشود. تلیسه‌ها هم از الگوی مشابهی پیروی میکنند اما زمان استراحت و دفعات خوابیدن کوتاه‌تری دارند.
ارتباط شکم زایش و مرحله شیردهی با رفتار استراحت
مطالعات زیادی تفاوت‌هایی را در رفتار خوابیدن براساس شکم زایش و مرحله شیردهی شناسایی کرده‌اند. گاوهای شکم یک، دوره‌ی شیرواری را با تعداد زیادی دفعات خوابیدن کوتاه شروع میکنند، با پیشرفت شیردهی، رفتار استراحت آنها به استراحت معمولی گاوهای چندشکم زا، که با دفعات کمتر و طولانی‌تر خوابیدن مشخص میشود، تغییر می‌کند. افزایش روز شیردهی در برخی اما نه همه مطالعات، ممکن است منجر به افزایش زمان خوابیدن شود.
در مورد رابطه بین تولید شیر و رفتار خوابیدن سردرگمی وجود دارد. اثر منفی نخوابیدن بر هورمون‌های لاکتوژنیک مانند هورمون رشد و مطالعاتی که نشانگر افزایش جریان خون به سمت پستان در هنگام خوابیدن گاوهای شیری هستند، تاثیر مثبت خوابیدن بر تولید شیر را نشان می‌دهند. درصورت افزایش جریان خون به سمت پستان، افزایش قابل توجه رساندن مواد مغذی به پستان رخ می‌دهد. برخلاف این، مطالعات فراوانی نشان می‌دهد که زمان خوابیدن با تولید شیر در سطح گاو ارتباط منفی دارد. به احتمال بیشتری گاوهای پرتولید که باید زمان بیشتری را صرف غذا خوردن و احتمالا شیردوشی کنند، زمان کمتری برای استراحت خواهند داشت. این بدان معنا نیست که خوابیدن بیشتر برای بهبود تولید شیر در سطح گله مفید نیست. در بررسی اخیر که بر روی 100 گله با سیستم نگه داری تای استال انجام شد هم این موضوع تایید شد، هرچند ارزیابی مشابه گله های فری استال نتوانسته است چنین ارتباطی را در سطح گله پیدا کند.
تاثیر بیماری بر میزان استراحت گاو
هرچند مطالعات تا حدودی یافته‌های متناقض را گزارش می دهند ولیکن بیماری بویژه در اوایل دوره پس از زایمان، رفتار استراحت را تغییر می‌دهد. ایتله و همکاران در سال 2015 نشان دادند که گاوهایی که در اوایل شیردهی مبتلا به کتوز شدند در مقایسه با گاوهای سالم، زمان خواب کوتاه‌تر و دوره‌های ایستادن طولانی‌تری در هفته‌ی قبل از زایمان داشتند، اما تفاوتی در خوابیدن بعد از زایمان مشاهده نشد. کافمن و همکاران در سال 2016 با اینکه نتوانستند تغییری درقبل از زایمان نشان دهند اما مشخص کردند در طول دوره پس از زایمان گاوهای چندشکم زای مبتلا به کتوز حداقل 1.5 ساعت در روز بیشتر از گاوهای سالم می‌خوابند. به طور مشابه، افزایش زمان خوابیدن و مدت زمان دوره‌های خوابیدن با سایر رویدادهای مربوط به سلامتی، از جمله جابجایی شیردان، متریت، و پنومونی ارتباط دارد.
لنگش و رفتار استراحت در گاو شیری
تاثیر لنگش بر رفتار استراحت گاو شیری پیچیده است و نیاز به توجه به سایر علل تاثیرگذار بر سلامت دارد. تاثیرلنگش بررفتار استراحت به شدت، درد حاصل و عوامل مربوط به محل نگهداری مثل بستر و زمان دردسترس برای استراحت بستگی دارد. در برخی مطالعات، کاهش زمان خوابیدن در گاوهای مبتلا به لنگش متوسط تا شدید نشان داده‌شده است. در برخی مطالعات هیچ تاثیری بر زمان خوابیدن پیدا نشده ولیکن بیشتر مطالعات افزایش زمان خوابیدن را گزارش می‌دهند. توضیح این تنوع را درتفاوت رفتار مربوط به درد و عدم آسایش در هنگام بلند شدن و خوابیدن گاو دانسته‌اند، بنابراین اثر لنگش می‌تواند دو طرفه باشد. گاوها ممکن است برای مدت طولانی برای ایستادن تلاش کنند یا قبل از اینکه بتوانند بخوابند برای مدت طولانی برای خوابیدن تقلا کنند. این فرضیه با افزایش مداوم زمان ایستادن گاوهای لنگ در استال درسیستم فری‌استال با تشک در مقابل استال‌های با بستر عمیق، پشتیبانی میشود، این یافته‌ها در مطالعات با استفاده از لاگرهایی که نمی‌توانند موقعیت ایستادن را ردیابی کنند، گزارش نشده است. همچنین، تمایل به افزایش زمان خوابیدن مشاهده شده در برخی از مطالعات با دوره‌های خوابیدن طولانی‌تر همراه است. تغییرات بیشتر در زمان دوره‌های خوابیدن و کاهش تعداد دفعات خوابیدن در روز، از فرضیه‌ای که گاوهای لنگ در تلاش برای انتقال بین حالت ایستادن و خوابیدن هستند حمایت می‌کند. این تغییرات در گاوهای لنگ باعث می شود تا گاوها هم زمان‌های کمتر خوابیدن کوتاه غیر طبیعی و از سوی دیگر طولانی غیرطبیعی داشته باشند.
با توجه به نرخ بالای لنگش مشاهده شده در گله‌های شیری با سیستم نگهداری بسته، این واقعیت‌ها که احتمال لنگش درگاوهای چند شکم‌زای مسن، نسبت به گاوهای شکم یک در این گله‌ها بیشتر است، لنگش خطر ابتلا به بیماری‌های دیگر را به ویژه در اوایل دوره پس از زایمان افزایش می‌دهد و طراحی بهاربند می‌تواند بر زمان خوابیدن تأثیر بگذارد، قابل درک است ودرمجموع رسیدن به نتایج یکسان در مطالعات در مورد ارتباط بین بیماری و لنگش و رفتار استراحت، با این همه عوامل تاثیرگذار را چالش برانگیز می‌کند. با این حال، این مطالعات نشان می‌دهد که خوابیدن طولانی می‌تواند با گاوهای مسن، مراحل نهایی شیرواری، بیماری و لنگش ارتباط داتشه باشد و به تولید بالای شیر مربوط نباشد. بنابراین، همیشه گاوهایی که قادر به خوابیدن طولانی‌تری منعکس کننده بهبود آسایش نیستند. در عوض، به احتمال زیاد آسایش با توانایی گاو در خوابیدن در زمان و برای مدت زمانی که می‌خواهد ارتباط دارد که توانایی نشان دهنده رفتار بهینه استراحت است.
منبع:Symposium review: The impact of management and facilities on cow culling rates – ScienceDirect
[1] Lying bouts
