پاوان

“حمام سم قابل حمل“

لنگش:

ﻟﻨﮕﺶ ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺸﮑﻼت ﺳﻼﻣﺘﯽ ﮔﺎو در ﮔﺎوداري ﺻﻨﻌﺘﯽ اﺳﺖ و ﺳﻮﻣﯿﻦ ﻋﺎﻣﻞ زیان ﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي ﻧﺎﺷﯽ از ﺳﻼﻣﺘﯽ ﮔﺎو در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﺑﻌﺪ از ﻣﺸﮑﻼت ناباروري و ورم ﭘﺴﺘﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﮐﻤﺘﺮ ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ درﮔﯿﺮي ﺳﯿﺴﺘﻢ حرکتی نیازمند صرف وقت و هزینه است. لنگش در گاوهای شیری، از عوامل عمده کاهش تولید و زیان‌های اقتصادی صنعت دامپروری محسوب می‌شود. ضررهای اقتصادی ناشی از لنگش را می‌توان به ضررهای مستقیم و غیرمستقیم تقسیم کرد. ضررهای مستقیم شامل کاهش تولید شیر، کاهش کیفیت شیر و هزینه های دامپزشکی است و ضررهای غیرمستقیم شامل افزایش در تعداد روزهای باز، کاهش کارایی تولیدمثلی و افزایش ابتلا به ورم پستان می‌باشد. عوامل خطر فردی مانند سن،  مرحله ی شیرواری، اسکور بدنی، نژاد و زخم دراندام و عوامل خطر گله ای مانند سیستم مدیریت، جیره، اندازه ی سیستم نگهداری، بهداشت و در معرض کود قرار گرفتن را در رخداد لنگش موثر می‌دانند. اختلالات سم در گاو می‌تواند از نوع ساختاری، عملکردی یا عفونی باشد. لنگش به دلیل مشکلات متابولیکی، ضایعات میکروبی سم یا وزن سنگین روی مفاصل، تاندون ها همراه با درد، بی‌قراری و ناآرامی حیوان بروز می کند. صرف نظر از مراقبت و درمان که وقت زیادی برای آن صرف می‌شود دوره ی برگشت حیوان لنگ به حالت طبیعی اغلب طولانی می‌شود.

تغییرات رفتاری ازجمله خوابیدن طولانی، کاهش حرکات، کوتاه شدن زمان خوراک خوردن و افزایش بی‌قراری به خصوص در هنگام شیردوشی دیده می شود. در بعضی از گله ها 60 درصد گاو ها در طول یک سال دچار لنگش می‌شوند. گاوهای لنگ معمولا دیر تشخیص داده می‌شوند از این رو لنگش گاو از مهمترین مسائل مرتبط با آسایش دام می‌باشد.

عوامل به وجود آورنده ی لنگش:

حدود90 درصد از موارد ابتلا به لنگش مرتبط با جراحات سم و 10 درصد آنها مربوط به جراحات اندام حرکتی است. مشکلات و عوامل به وجودآورنده‌ی لنگش در 2 گروه بیماری های عفونی و بیماری های غیرعفونی قرار می‌گیرند.

 

 

بیماری های عفونی سم:

مهمترین این بیماری ها درماتیت انگشتی، درماتیت بین انگشتی، نکروباسیلوز بین انگشتی (گندیدگی سم) و ساییدگی پاشنه است. هرچند تفاوت هایی در شیوه‌ی به وجود آمدن این ضایعات وجود دارد اما یک چیز در تمامی آنها عمومیت دارد و آن اینکه تمام آنها توسط عوامل عفونی که قادر به ایجاد التهاب هستند به وجود می آید.

بیماری های غیرعفونی سم:

این بیماری ها شامل لامینایتیس، زخم کف سم، زخم پنجه، اختلالات خط سفید و نفوذ جسم خارجی است.

زیان های اقتصادی مرتبط با لنگش:

لنگش پس از تولید مثل و ورم پستان سومین عامل معمول حذف یا حذف پیش از موعد از گله گزارش شده است. ضررهای اقتصادی ناشی از لنگش شامل ضررهای مستقیم و ضررهای غیرمستقیم است. ضررهای مستقیم شامل هزینه های دامپزشکی، دور ریخته شدن شیر به دلیل استفاد از آنتی بیوتیک، هدر رفتن وقت دامدار، هزینه ی اقدامات پیشگیرانه برای لنگش، حذف ناخواسته و هزینه های جایگزینی می‌باشد.

ضررهای غیرمستقیم شامل کاهش تولید شیر، کاهش وزن یا شرایط بدنی، کاهش کارایی تولیدمثلی، کاهش ارزش لاشه و افزایش احتمال اورام پستان می‌باشد.

کنترل لنگش

مبانی کنترل لنگش مبتنی بر مراقبت از سم، درجه بندی حرکتی، مدیریت بستر، استراحت دام، مدیریت استرس های محیطی (استرس گرمایی)، بهداشت بستر و حمام های سم است.

حمام سم:

ﺣﻤﺎم ﺳﻢ ﯾﮑﯽ از اﻗﺪاﻣﺎت ﭘﯿﺸﮕﯿﺮانه ﺑﺮاي ﻟﻨﮕﺶ اﺳﺖ. استفاده از حمام سم به عنوان روشی کارآمد جهت مقابله با بروز و جلوگیری از پیشرفت عفونت‌های سم در گله‌های گاو شیری مطرح است. استفاده از حمام های سم برای کنترل بیماری های عفونی سم در صنعت گاوشیری در آمریکای شمالی و دیگر نقاط دنیا متداول است. در مطالعه ای جدید در ویسکانسین دامداران اکثرا از یک برنامه ی منظم حمام سم استفاده کرده و استفاده ی مکرر از این برنامه ها مشخصه ی یک دامداری با سیستم فری استال و میزان تولید بالا و لنگش پایین است.

فواید حمام سم

• کنترل و جلوگیری از رخداد بیماری های دامی
• پیشگیری از رشد عوامل بیماری زا
• پاکسازی انگشت های دام از آلودگی
• محکم کردن قسمت شاخی بخصوص کف سم به دلیل تحریک کراتينيزاسيون

علل استفاده از حمام سم:

• کنترل عوامل عفونی لنگش و مشکلات مرتبط با آن
• کاهش بروز درماتیت انگشتی و نکروباسیلوز بین انگشتی
• بهبود میزان ترمیم کوریوم در معرض قرار گرفته
• کمک به کاهش شدت ومیزان نکروز پنجه و درماتیت بین انگشتی
• بهبود کیفیت بافت شاخی و افزایش سختی بافت شاخی
• ضدعفونی انگشتان و نواحی بین انگشتی

طراحی حمام سم:

با توجه به اینکه طراحی استاندارد حمام سم برای صنعت گاو شیری توصیه نشده است، تفاوت های قابل توجهی در طرح های حمام  برای استفاده در مزرعه وجود دارد. کوک و همکاران عرض 81 سانتی متر، طول 203 سانتی مترو عمق حمام 11 سانتی متری را برای حمام پیشنهاد کرده اند. اما در سایر متون این اندازه ها تفاوت های چشمگیری دارند. برای مثال طول حمام محدوده ای بین 455-157 سانتی متر دارد. متوسط ظرفیت ۱۸۹ لیتر اما در محدوده ای از ۸۰ تا ۱۴۱۷ لیتر بوده است که تفاوتی ۱۸ برابری را نشان می دهد.  ابعاد مشابهی در یک نظر سنجی از گله های کانادایی که توسط سولانو و همکاران انجام شده بود نیز دیده شد با میانگین طول حمام 220 سانتی متر، عرض 47 سانتی متر و عمق15 سانتی متر. در ۶۶ گله ی دیگری که توسط کوک و همکاران مورد مطالعه قرار گرفتند، طول حمام ها میانگینی برابر با 230 سانتی متر با محدوده ای از 410 – 150 سانتی متر داشتند.

امروزه همه میدانند که طراحی حمام سم می تواند رسیدن مواد ضد باکتریایی به سم گاو را تحت تاثیر قرار دهد. کوک و همکاران نشان دادند که برای رسیدن به حداقل دوبار غوطه وری به ازای هر اندام خلفی با احتمال بیش از ۹۵%، حمام سم باید حداقل ۳ متر طول داشته باشد. هنگامی که طول حمام به ۳.۷ متر افزایش  یابد، تقریبا نیمی از اندام خلفی سه بار در حمام غوطه ور می شود. جهت به حداقل رساندن حجم حمام، این مطالعه نشان داد که گاوها حمام هایی به باریکی 60 سانتی متر را تحمل کرده و می توانند از دیواره ورودی به ارتفاع ۲۸ سانتی متر عبور کنند که به این شکل سرعت گاو کمتر شده، گام ها کوتاهتر می شوند و تعداد بیشتری گام در طول کمتر برداشته شده  هزینه های نگهداری حمام کاهش می یابد.

لوگ و همکاران توانستند تاثیر مثبت طول بیشتر حمام سم (440 سانتی متر در مقابل 220 سانتی متر) را برروی شدت درماتیت انگشتی با دو ماده ضد باکتریایی متفاوت ثابت کنند. سولانو و همکاران نیز نشان داند که با استاندارد سازی برنامه حمام سم و تغییر به حمام هایی با طول ۳ متر، کنترل درماتیت انگشتی در گله هایی که از یک نوع ماده ضد باکتریایی (سولفات مس)  استفاده کرده بودند، بهبود یافته است. موفقیت این پروتکل ، مخصوصا در گله هایی با شیوع بالای درماتیت انگشتی ، با تغییر در طراحی حمام و همچنین آماده سازی ماده شیمیایی (محلول فیکس شده ۵%)، تعیین حداکثر تعداد گاوی که قبل از تازه کردن محلول می توانند از درون آن رد شوند (۲۰۰ گاو)، و تکرار ثابت در استفاده از حمام (پس از ۴ شیردوشی در هفته) است.

تناوب استفاده از حمام سم

برخلاف توصیه های عمومی که حمام سم باید بطور مرتب استفاده شود تا تاثیرگزار باشد، محدوده وسیعی از تعداد دفعات استفاده از حمام در روز  و تعداد روز به ازای هفته در گله های مختلف بکار برده شده اند. در یک نظرسنجی که توسط کوک و همکاران صورت گرفت، متوسط تناوب استفاده از حمام سم در گله ها ۱ بار در روز با محدوده از ۱تا ۴ بار در روز و میانگین ۳ روز در هفته با محدوده ای از ۱ تا ۷ روز در هفته است. در نظر سنجی که توسط کوک و همکاران درگله های منطقه Midwest صورت گرفت استفاده از حمام سم بطور متوسط پس از ۴.۵ شیردوشی در هفته بوده است، که ۱۸% از گله ها پس از 7 – 6 شیردوشی در هفته از حمام سم استفاده می کردند. درحالی که در نظرسنجی که توسط سولانو و همکاران از گله های کانادیی صورت گرفته بود، ۵۲% از گله ها از حمام سم ۲روز یا بیشتر در هفته و بقیه گله ها کمتر از این میزان از حمام سم استفاده می کردند. در مجموع می توان چنین نتیجه گرفت که برنامه بهینه حمام سم باید به شکل هفتگی به کار گرفته شود اما تعداد دفعات در هر هفته هنوز قطعی نیست .در هرصورت استفاده چهار بار در هفته از حمام سم می تواند آغاز خوبی باشد و مبتنی بر نتایج بدست آمده می توان تنظیمات کافی را انجام داد. واضح است با توجه به تفاوت های واضحی که در هرگله وجود دارد،  باید بدنبال یافتن دستورالعمل های بهتری برای تعداد دفعات استفاده از حمام سم باشیم.

انواع حمام ومحل قرارگیری آن:

• حمام شستشو: قابلیت شستشوی سم گاو بدون استفاده از ماده ضدعفونی
• حمام ضدعفونی: قابلیت ضد عفونی سم گاو

محل قرارگیری حمام سم:

یک حمام سم خوب زمانی قابل استفاده خواهد بود که در جای مناسب قرار گیرد، با ماده ضد عفونی مناسبی پرشود، در زمان مناسب تعویض شود، و گاوها به خوبی از آن عبور نمایند. معمولا حمام های سم در خروجی شیردوشی دامپروری ها ساخته می شوند و تنها گاوهای شیری امکان عبور از حمام های ثابت پشت شیردوشی را دارند.

نظر به محدود بودن منابع آب، مشکلات تخلیه و نگهداری حمام همچنین به علت عدم امکان استفاده حمام های ثابت برای سایر گاوهای موجود در گاوداری به نظر می رسد که امکان حرکت دادن حمام و انتقال آن به قسمت های مختلف دامپروری کمک موثری به صرفه جویی در استفاده از حمام ها و بهینه سازی استفاده از آن باشد. “پاوان” به عنوان اولین حمام سم قابل حمل در ایران توسط گروه گاورس کاوان تولید شده و با وزن کم، دوام بالا، قابلیت انتقال به آسانی در نقاط مختلف دامپروری قابل استفاده است.

ضرورت های حمام قابل حمل:

• سبک
• قابل شستشو، قابل ضدعفونی
• با دوام
• راحت برای استفاده
• قابل استفاده در قرنطینه
• راحت در عبور

ویژگی های پاوان:

مشخصات فنی محصول:

جنس : پلی اتیلن

طول : 260 سانتی متر

عرض: 77 سانتی متر

ارتفاع: 18 سانتی متر

گنجایش تقریبی مایع: 29 لیتر

 

 

 

 

با استفاده از پاوان:

• جلوی گسترش بیماری های واگیر انگشتی در سطح گله را بگیرید.
• به تمامی گروه های گاو خشک، تلیسه ها، گاوهای نر و سایر گروه های گاوها (بیمارستان، قرنطینه، زایشگاه و …) اجازه دسترسی به ضدعفونی سم را بدهید.
• در قرنطینه ی بیماری های واگیر مانند تب برفکی از حمام جداگانه استفاده کنید.
• فضای کافی برای ضد عفونی سم در اختیار گاو قرار دهید
• با اندازه ثابت آن مصرف مواد مورد استفاده درحمام را کاهش دهید.
• شدت لنگش را کنترل کنید.
• بازگشت سرمایه را در دستور کار قرار دهید.