آیا محتویات جیره روی رفتار چرخاندن زبان تاثیرگذار است؟
بزاق و محتویات شکمبه در حین نشخوار با هم مخلوط میشوند. این کار سطح pH و محیط مناسب برای تخمیر را پایدار نگه میدارد. گاوهایی که در خوراک خود سطح فیبر بالاتری را دریافت میکنند، نشخوار بیشتری داشته و رفتار جویدن در آنها بیشتر است. استفاده از خوراک با درصد فیبر بالا (جیره ی گلوتنی) در جیرهی دام، باعث افزایش فراوانی دفعات دریافت غذا و کاهش دریافت مقدار غذا میشود و مدت زمان خوردن خوراک را افزایش می دهد. کاهش دریافت علوفه در خوراک میتواند مدت زمان نشخوار را کاهش دهد و در ادامه pH شکمبه را کاهش دهد. در صورتی که pH شکمبه پایین باشد (زیر 6)، میتواند رشد باکتریهای سلولیتیک حساس به pH در شکمبه را مهار کرده و هضم سلولز را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین در این دامها خطر اسیدوز تحتدرمانگاهی شکمبه افزایش مییابد. بر اساس مطالعات منتشر شده، نشخوار گاو عمدتا زمانی که خوابیده است انجام میشود.
اهمیت اندازه گیری pH
گاوها در زمان استراحت در مقایسه با زمان ایستادن، تمایل بیشتری به نشخوارکردن نشان دادند. از آنجایی که pH شکمبه در طول روز متفاوت است، تنها با یک بار اندازهگیری آن نمیتوان تغییرات و پایداری pH را ارزیابی و گزارش کرد. هربات نشان داد که مدت زمان خوابیدن با دفعاتی که pH کمتر از 6 ثبت میشود همبستگی منفی دارد. از طرف دیگر تغییر در حالات عملکردی دستگاه گوارش میتواند سطح هورمونها را در محور HPA تحت تاثیر قرار دهد. این در حالی است که عدم آسایش در دستگاه گوارش میتواند سبب رفتارهای تکرارشونده در دام شود. رفتار چرخاندن زبان میتواند به عنوان فعالیت جبرانی در هنگام کاهش فعالیت شکمبه باشد، زیرا گاو با این کار میتواند بزاق بیشتری تولید کند و این بزاق با اثر بافری خود، کاهش pH شکمبه را تعدیل کرده و عدم آسایشی که در اثر مصرف بالای کنستانتره به وجود آمده است، جبران میشود. در مقاله ی حاضر گاوهای HT نسبت به گروه MT، pH شکمبهی بالاتری داشتند. این گزارش نشان میدهد که افزایش ترشح بزاق در این گروه در اثر رفتار چرخاندن زبان چنین اثری را ایجاد میکند. این مشاهده نشان داد که چرخاندن زبان علاوه بر تحریک ترشح بزاق، باعث ایجاد مکانیسمی مفید برای سالم نگه داشتن شکمبه در گاوهایی که با کنستانترهی بالا تغذیه شدهاند، میشود. تغییر در pH شکمبه هم راستا با تغییر سطح هورمونهای ترشح شده از محور HPA و سیستم LC-NE است. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که نوعی همبستگی بین رفتار چرخاندن زبان، آسایش سیستم گوارش و سطح هورمونهای محور HPA و سیستم LC-NE وجود داشته باشد.
pH شکمبه و نقش آن در تخمیر
pH شکمبه نقشی حیاتی در کارآیی تخمیر توسط میکروارگانیسمها در شکمبه دارد. این شاخص به طرز صحیحی شرایط داخلی محیط شکمبه و سطح تخمیر آن را نشان میدهد. زمانی که تخمیر کربوهیدرات در داخل شکمبه افزایش مییابد، pH آن کاهش یافته، که در نتیجهی آن رشد میکروب های آمیلولیتیک بر میکروبهای سلولیتیک برتری مییابد. در مطالعات قبلی نشان داده شده است، گاوهایی که رفتار چرخاندن زبان را در دفعات بیشتری انجام میدهند (مشابه گاوهای گروه HT در مطالعه ی حاضر)، pH شکمبهی پایینتر و VFA کمتری دارند. فراوانی میکروارگانیسمهای OTU در جمعیت باکتریهای شکمبهی آنها غنیتر است، به این صورت که باکتریهای شاخهی باکتریودوتا[1] و فیرمیکوتس[2] به ترتیب بیشتر و کمتر در محیط شکمبه یافت شده و باکتریهای جنس پروتلا[3] نیز افزایش پیدا میکنند. علت این که جمعیت باکتریوایدس در شکمبه افزایش مییابد، تمایل به تجزیه کنستانتره است. این فرضیه در قدیم مطرح بوده که رفتار چرخاندن زبان فرآیند دریافت غذا توسط گاو را تحت تاثیر قرار میدهد و سبب میشود که گاو کنستانتره را بیشتر برداشت کند. در مطالعهی حاضر تفاوت در pH شکمبه و OTU جمعیت باکتریهای آن، در گروههای LT، MT و HT با مطالعات گذشته همخوان بوده است. حضور کوکسیهای شکمبه (Prevotella, NK4A214_group, و Lachnospiraceae_NK3A20_group) در سطح جنس، در هر سه گروه تحت مطالعه نشان از افزایش ظرفیت شکمبه در کاتابولیسم نشاسته دارد. در این مطالعه تغییرات در نشانگرهای VFA در شکمبه بین دو گروه LT و MT خلاف یکدیگر بود. VFA در شکمبه در طی آخرین مرحلهی شکست کربوهیدرات توسط باکتریها تولید شد. سطح VFA در مایعات شکمبه و نسبت هر یک از انواع VFA به ترکیب و نسبت سوبسترا، حضور برخی از گونههای خاص از باکتریها، pH شکمبه و الگوی خوراکدهی به گاوها بستگی دارد. در شرایطی که رفتار چرخاندن زبان بسیار شدید است، ترشح فراوان بزاق میتواند احساس سیری در شکمبه را افزایش دهد، که به نوبهی خود دریافت غذا و نشخوار را کاهش میدهد. بر اساس مدت زمان ثبت شده از هریک از رفتارهای گاو توسط گردنبندها، میتوان مشاهده کرد که همبستگی منفی بین رفتار چرخاندن زبان و مدت زمان خوردن خوراک وجود دارد. در واقع افزایش رفتار چرخاندن زبان، دریافت غذا را کاهش داده است. در این حالت اثر بافری بزاق تولید شده از رفتار چرخاندن زبان میتواند تنها تنظیم کنندهی تخمیری اسیدی ( بدون تغییر در مادهی اولیه و ساختار مجموعهی تخمیر کننده و دریافت غذا) باشد. این فرآیند باعث شده است که در گروه های HT و MT سطح VFA کمتر باشد. بنابراین چرخاندن زبان با تواتر بالا نتوانسته است در این گروه ها تخمیر شکمبه را جبران کند و در نتیجه نشانگرهای مربوط به تخمیر در این دامها کاهش داشته است. به علاوه تفاوتهای فردی بین دو گروه نمیتواند نادیده گرفته شود. بنابراین برای پیداکردن یک مدل دقیق مطالعهی دیگری با تعداد نمونهی بیشتر در حال انجام است.
[1] Bacteroidota
[2] Firmicutes
[3] Prevotella